Keuringsarts
Een keuringsarts is een dokter die medische onderzoeken uitvoert om te bepalen of iemand gezond genoeg is voor een specifiek doel. In tegenstelling tot een huisarts of specialist in het ziekenhuis, is het doel van een keuringsarts niet om te behandelen of te genezen, maar om te beoordelen.
De arts toetst de gezondheidstoestand aan vastgestelde criteria (wetgeving of polisvoorwaarden). Denk hierbij aan geschiktheid om te mogen autorijden, een verzekering af te sluiten of een bepaald beroep uit te oefenen.
De taken van een Keuringsarts zijn onder meer:
De taken kunnen variëren afhankelijk van het type keuring, maar over het algemeen omvat het werk:
- Dossierstudie: Het vooraf bestuderen van medische vragenlijsten die de cliënt heeft ingevuld.
- Anamnese: Een gesprek voeren met de cliënt over de medische voorgeschiedenis, medicijngebruik en huidige klachten.
- Lichamelijk onderzoek: Het uitvoeren van basiscontroles zoals bloeddruk meten, luisteren naar hart en longen, testen van ogen en oren, en soms urineonderzoek.
- Specifieke testen: Bijvoorbeeld een inspanningstest (fietstest) voor sporters of piloten.
- Rapportage: Het opstellen van een medisch rapport met een advies of conclusie (bijv. "geschikt", "geschikt onder voorwaarden" of "ongeschikt").
Waar werkt een Keuringsarts
Keuringsartsen werken op diverse plekken, vaak buiten de reguliere ziekenhuissetting:
- Onafhankelijke keuringsbureaus: Bedrijven die gespecialiseerd zijn in rijbewijskeuringen of sportkeuringen.
- Arbodiensten: Hier beoordelen ze de inzetbaarheid van werknemers (vaak onder supervisie van een bedrijfsarts).
- Verzekeringsmaatschappijen: Voor het beoordelen van medische acceptatie bij levensverzekeringen of arbeidsongeschiktheidsverzekeringen.
- Overheidsinstanties: Zoals het CBR (Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen) of defensie.
- Zelfstandig: Veel keuringsartsen werken als ZZP'er (Zelfstandige Zonder Personeel) en worden ingehuurd door verschillende bureaus.
Wat verdient een Keuringsarts
Het opleidingsniveau is WO (Wetenschappelijk Onderwijs).
Om keuringsarts te worden, moet je de universitaire studie Geneeskunde hebben afgerond. Na het behalen van je artsenbul ben je basisarts.
- In principe mag elke basisarts keuringen verrichten, zolang zij/hij bekwaam is.
- Er is geen specifieke 4-jarige specialisatie nodig om jezelf 'keuringsarts' te noemen (zoals bij huisarts of chirurg wel het geval is).
- Wel volgen veel keuringsartsen specifieke cursussen en bijscholingen, bijvoorbeeld via brancheverenigingen, om bevoegd te blijven voor specifieke keuringen (zoals duikkeuringen of vliegmedische keuringen).
Let op: Voor functies als Verzekeringsarts of Bedrijfsarts is wél een vervolgopleiding tot medisch specialist vereist. Keuringsartsen werken vaak in het voortraject van deze specialisten.
Aantal werkzaam in Nederland
Het is lastig om een exact aantal te noemen, omdat "Keuringsarts" geen beschermde titel is in het BIG-register (iedere arts mag het in principe doen). Ze staan geregistreerd als "Arts" of "Basisarts".
Er zijn in Nederland in totaal ongeveer 92.000 artsen geregistreerd in het BIG-register (bron: CIBG).
Een schatting is dat enkele duizenden artsen (2.000 - 4.000) zich specifiek bezighouden met keuringen, medische advisering en verzekeringsgeneeskunde, al dan niet parttime.
Welke opleiding heeft de Keuringsarts gevolgd
De weg om keuringsarts te worden duurt in totaal minimaal 6 jaar (na het VWO). Hieronder apart beschreven:
- VWO (Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs): 6 jaar (middelbare school).
- Bachelor Geneeskunde: 3 jaar (Universiteit).
- Master Geneeskunde (Co-schappen): 3 jaar (Universiteit).
Totaal: Na 6 jaar studie ben je basisarts en kun je direct aan de slag als keuringsarts. Eventuele specifieke cursussen duren vaak enkele dagen tot weken.
Hoe lang duurt de opleiding tot Keuringsarts
Het inkomen varieert sterk, afhankelijk van of de arts in loondienst is of als zelfstandige (ZZP) werkt.
In loondienst:
- Starter: Ongeveer € 3.800 - € 4.500 bruto per maand.
- Ervaren: Kan oplopen tot € 6.000 - € 7.500 bruto per maand.
Als ZZP'er:
Het uurtarief ligt vaak tussen de € 60,- en € 100,- per uur. Bij een volledige werkweek kan het bruto maandinkomen hoger liggen dan in loondienst, maar hier moeten nog verzekeringen, pensioen en belasting vanaf.
Het opleidingsniveau van een Keuringsarts is
WO.
Enkele wetenswaardigheden over de Keuringsarts
Afhankelijk van de specifieke niche worden ook de volgende termen gebruikt:
- Medisch adviseur (vaak bij verzekeringen/letselschade).
- Keurend arts.
- Arbo-arts (let op: dit is een basisarts bij de arbodienst, een Bedrijfsarts is een specialist).
- Vliegerarts (luchtvaartgeneeskunde).
- Duikerarts (duikgeneeskunde).
Extra informatie over de Keuringsarts
- Behandelverbod: De belangrijkste ethische regel is dat een keuringsarts nooit de behandelend arts van dezelfde patiënt mag zijn. Dit is om objectiviteit te garanderen (richtlijn van de KNMG).
- Rijbewijskeuring Ouderen: Een zeer groot deel van het werk van algemene keuringsartsen bestaat uit de verplichte keuring voor 75-plussers die hun rijbewijs willen verlengen.
- BIG-registratie: Een keuringsarts moet altijd een geldige BIG-registratie hebben. Zonder dit mag hij/zij de titel 'arts' niet voeren en geen voorbehouden handelingen verrichten.
- Papierwerk: Het vak bestaat voor een groter deel uit administratie en verslaglegging dan het vak van een ziekenhuisarts.