AIOS Anesthesiologie

AIOS staat voor Arts In Opleiding tot Specialist. Een AIOS Anesthesiologie is dus geen student meer, maar een volledig gediplomeerd basisarts die werkzaam is in het ziekenhuis en tegelijkertijd de vervolgopleiding volgt om anesthesioloog (medisch specialist) te worden. Zij voeren zelfstandig handelingen uit, maar werken altijd onder supervisie en eindverantwoordelijkheid van een geregistreerd anesthesioloog.

De taken van een AIOS Anesthesiologie zijn onder meer:

Anesthesiologie is veel breder dan alleen mensen "in slaap maken". De AIOS houdt zich bezig met het vitaal houden van patiënten voor, tijdens en na operaties.

• Pre-operatief (POS-poli): De AIOS screent patiënten vóór de operatie. Ze schatten risico's in, luisteren naar hart en longen, bekijken medicatiegebruik en bepalen welk type anesthesie (narcose, ruggenprik of zenuwblokkade) het beste is.
• Per-operatief (Tijdens operatie): Dit is de kerntaak. De AIOS dient de anesthesie toe, bewaakt continu de vitale functies (bloeddruk, hartslag, zuurstofgehalte, ademhaling) en stuurt bij waar nodig met medicijnen en vocht. Bij onverwacht bloedverlies of complicaties moet de AIOS direct ingrijpen.
• Post-operatief (Recovery/PACU): Na de operatie zorgt de AIOS voor adequate pijnbestrijding, behandeling van misselijkheid en stabilisatie van de patiënt voordat deze terug naar de afdeling gaat.

Overige taken:

• Pijngeneeskunde: Behandelen van chronische pijnpatiënten.
• Acute opvang: Deel uitmaken van het reanimatieteam of traumateam op de spoedeisende hulp (SEH).
• Intensive Care: Tijdens de opleiding lopen AIOS ook stages op de IC.

Waar werkt een AIOS Anesthesiologie

Een AIOS Anesthesiologie werkt vrijwel altijd in een ziekenhuis.

1. Operatiekamer (OK): Hier brengen zij het meeste van hun tijd door.
2. Pre-operatieve polikliniek (POS): Voor het screenen van patiënten.
3. Uitslaapkamer (Recovery) / PACU: Post-Anesthesia Care Unit.
4. Intensive Care (IC): Als onderdeel van een verplichte stage.
5. Pijncentrum: Voor stages in chronische pijnbestrijding.

Tijdens de opleiding werkt de AIOS meestal een deel van de tijd in een Academisch Ziekenhuis (UMC) en een deel in een groot algemeen ziekenhuis (perifeer ziekenhuis) om ervaring op te doen met verschillende patiëntengroepen.

Wat verdient een AIOS Anesthesiologie

Het salaris van een AIOS is vastgelegd in de CAO Ziekenhuizen of de CAO UMC (Universitair Medische Centra). Omdat de meeste AIOS in dienst zijn bij een UMC (of hun salaris daarvan afgeleid is), kijken we naar de schalen voor arts-assistenten.

• Bruto maandsalaris (basis): Dit ligt doorgaans in schaal 11a (UMC) of FWG 65 (Ziekenhuizen).
• Start: Ongeveer € 4.200,- bruto per maand.
• Einde (na 5 jaar): Kan oplopen tot circa € 5.600,- bruto per maand.
• Toeslagen: Dit is een belangrijk deel van het inkomen. Omdat een AIOS veel avond-, nacht- en weekenddiensten draait, komt er bovenop het basisloon nog een Onregelmatigheidstoeslag (ORT). Dit kan netto honderden euro's per maand schelen.
• Vakantiegeld & Eindejaarsuitkering: Beide ca. 8%.

(Let op: Bedragen zijn indicaties op basis van CAO's 2024/2025 en kunnen wijzigen door nieuwe onderhandelingen).

Aantal werkzaam in Nederland

Volgens de meest recente cijfers van het KNMG en het Capaciteitsorgaan (peildatum eind 2023/begin 2024):

• Aantal AIOS Anesthesiologie: Er zijn ongeveer 440 tot 450 artsen in opleiding tot anesthesioloog in Nederland.
• Aantal Anesthesiologen (specialisten): Er zijn ongeveer 2.300 geregistreerde anesthesiologen in Nederland.
• Instroom: Jaarlijks zijn er ongeveer 80 nieuwe opleidingsplekken beschikbaar.

Welke opleiding heeft de AIOS Anesthesiologie gevolgd

Om te kunnen starten als AIOS Anesthesiologie is een lange weg nodig op wetenschappelijk (WO) niveau.

• VWO diploma: Profiel Natuur & Gezondheid (N&G) met natuurkunde of Natuur & Techniek (N&T) met biologie.
• Bachelor Geneeskunde (WO): Universitaire studie.
• Master Geneeskunde (WO): Co-schappen in het ziekenhuis.
• Artsexamen: Na het behalen hiervan ben je basisarts en BIG-geregistreerd.

Na deze stappen volgt een strenge sollicitatieprocedure voor een opleidingsplek. Vaak werken artsen eerst 1 of 2 jaar als ANIOS (Arts Niet In Opleiding) om ervaring op te doen en hun CV te versterken voordat ze worden aangenomen voor de opleiding.

Hoe lang duurt de opleiding tot AIOS Anesthesiologie

Het totale traject van middelbare school tot anesthesioloog duurt minimaal 17 jaar.

1. Middelbare school (VWO): 6 jaar.
2. Studie Geneeskunde: 6 jaar (3 jaar Bachelor + 3 jaar Master).
3. Wachttijd/Werkervaring (ANIOS): 1 tot 2 jaar (Dit is niet verplicht, maar in de praktijk bijna onvermijdelijk om aangenomen te worden voor de specialisatie).
4. Specialisatie tot Anesthesioloog: 5 jaar.

Totale duur na VWO: Minimaal 11 jaar studeren en werken voordat je klaar bent als specialist.

Het opleidingsniveau van een AIOS Anesthesiologie is WO.

Enkele wetenswaardigheden over de AIOS Anesthesiologie

• De "Piloot" van het ziekenhuis: Anesthesiologen vergelijken hun werk vaak met de luchtvaart. De inleiding (opstijgen) en het wakker maken (landen) zijn de kritieke fases. Ze werken net als piloten met strikte checklists en veiligheidsprotocollen.
• Niet alleen in de OK: Anesthesiologen zijn vaak de experts in het ziekenhuis op het gebied van reanimatie, moeilijke luchtwegen (intubatie) en vaattoegang (infusen prikken bij moeilijke vaten).
• Grootste specialisme: Anesthesiologie is qua aantal specialisten een van de grootste vakgroepen binnen een ziekenhuis.
• Vrouwen/Mannen: Het vakgebied is redelijk in balans, met een lichte toename van vrouwelijke artsen in de jongere generatie.

Extra informatie over de AIOS Anesthesiologie

Andere benamingen

• Arts-assistent (Anesthesiologie): Dit is de meest gebruikte term op de werkvloer. (Let op: assistent betekent hier niet dat ze "hulpje" zijn, het is een historische term voor een arts die nog niet klaar is met specialiseren).
• Specialist in spe.
• Assistent in Opleiding.